มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยเป็นสถาบันการศึกษาทางพุทธศาสนาที่ก่อตั้ง โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยมีวัตถุประสงค์ในการให้การศึกษาระดับสูง แก่พระภิกษุสงฆ์และฆราวาส สถาบันเริ่มก่อตั้งเมื่อวันที่ 6 พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๓๒

เมื่อวันที่ ๒๓ มกราคม พ.ศ. ๒๕๓๑ (ค.ศ. 1988) คณะกรรมการสภามหาวิทยาลัย มีมติเป็นเอกฉันท์ที่จะก่อตั้งหน่วยงานบัณฑิตวิทยาลัย โดยจัดการศึกษาในระดับปริญญาโท ใน ๔ สาขาวิชาสําคัญต่อไปนี้

- สาขาวิชาภาษาบาลี
- สาขาวิชาพระพุทธศาสนา
- สาขาวิชาปรัชญา
- สาขาวิชาธรรมนิเทศ

ตั้งแต่ได้ริเริ่มก่อตั้งมหาวิทยาลัยได้ดําเนินการศึกษาในสื่อไทยสําหรับนิสิตไทยและสําหรับ นิสิตชาวต่างชาติ โดยที่ผ่านมาบัณฑิตวิทยาลัยได้มีการพัฒนาความปรารถนาดีที่จะขยายผล โครงการหลังจบการศึกษาเพื่อให้นิสิตจากทั่วทุกมุมโลกที่มีความสนใจในพระพุทธศาสนาได้รับ โอกาสที่ดีที่จะค้นคว้าทําวิจัยในพระพุทธศาสนา โดยได้เริ่มโครงการปริญญาโทหลักสูตร นานาชาติที่มีความสําคัญในการศึกษาทางพระพุทธศาสนาดําเนินการตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๔๓ (ค.ศ. 2000)

ในปี พ.ศ.๒๕๕๖ มหาวิทยาลัยได้อนุมัติให้จัดตั้ง วิทยาลัยพุทธศาสตร์นานาชาติ (IBSC) ก็ได้ก่อตั้งขึ้นอย่างเป็นทางการภายใต้นโยบายหลักของสภามหาวิทยาลัย ทั้งนี้เพื่อเป็นการจัดการ ศึกษาในสาขาวิชาพระพุทธศาสนาทั้งในระดับปริญญาโทและปริญญาเอก นอกจากนั้นยังมี สาขาวิชาอาเซียนศึกษาระดับปริญญาโท หลักสูตรนานาชาติ หลักสูตรของวิทยาลัยพุทธศาสตร์ นานาชาติดังกล่าว เป็นไปเพื่อตอบสนองวิสัยทัศน์ของมหาวิทยาลัยที่จะเติบโตเพื่อความเป็น “ศูนย์การศึกษาพระพุทธศาสนาในระดับนานาชาติ” สําหรับพระภิกษุสงฆ์ สามเณร และ คฤหัสถ์ ที่จะเดินทางมาศึกษาพระพุทธศาสนาจากทั่วทุกมุมโลก และโดยเฉพาะอย่างยิ่งเพื่อ เป็นการต้อนรับการเปิดโลกทัศน์ทางความรู้ในประชาคมอาเซียนด้วยเช่นเดียวกัน